'' XẤU HỔ '' KHI MỘT SỐ NGƯỜI NHẬT NÓI VỀ NGƯỜI VIỆT
Xấu hổ khi nhiều người
Nhật Bản nói thẳng "Người Việt Nam sang đây làm gì mà nhiều thế, toàn thấy
sang để trộm cắp thôi"
Có không ít người Nhật luôn nghĩ rằng
người Việt sang chỉ để làm loạn nước họ,
làm bất kể điều gì để lấy tiền mang về, nhưng thực tế người Việt đang giữ một phần
rất quan trọng để đảm bảo cho hệ thống dịch vụ của Nhật vận hành trơn tru và
thông suốt hơn.
Thực ra, người Việt Nam đang đóng góp phần
cực kỳ quan trọng để đảm bảo cho hệ thống dịch vụ của Nhật luôn được hoàn hảo
và thông suốt.
Tôi mới quen một cô bé tên Minh Thư. Thư
là học sinh Việt Nam mới sang Nhật được 8 tháng. Ngoài giờ học ở trường, cô
cũng đang đi làm thêm tại một số cửa hàng tiện lợi, với vốn tiếng Nhật kha khá
lúc còn học ở Việt Nam. Dù Thư là người luôn cố gắng trong công việc, nhưng nhiều
lúc cô không khỏi chạnh lòng khi ông chủ
phàn nàn vì đọc được những tin người Việt lại đâm chém, giết người hoặc ăn cắp
hàng loạt trên đất Nhật Bản.
Thư chia sẻ rằng, có nhiều khi ông nói
khá nặng lời với em: "Ở nước cô, sao mọi người sang Nhật lắm thế, sao
không ở lại nước mình đi cho Nhật yên lành". Dẫu biết ông không phải người
ác ý nhưng nghe nói vậy Thư cũng chẳng biết biện minh thế nào, vì rõ ràng người
Việt thực sự gây ra nhiều vấn đề ở Nhật.
Không chỉ riêng Thư mà rất nhiều người
Việt Nam trên đất Nhật cũng đã từng phải nghe lời phàn nàn tương tự từ người Nhật.
Có những cửa hàng Uniqlo ở Nhật trong 1 năm bắt được hơn 100 vụ ăn trộm do người
Việt gây ra thì đủ biết người Nhật phải chịu đựng từ một số người Việt Nam xấu
xí như thế nào.
Tôi đã sống ở Nhật 4 năm, không ít lần
trong các buổi gặp gỡ với bạn bè, người ta nói thẳng vào mặt rằng: “Người Việt
sang đây làm gì lắm thế, đọc tin về cộng đồng người Việt ở Nhật toàn thấy ăn trộm
từ dưa hấu, quần áo, hoa quả đến xe đạp, máy xúc”. Tôi cảm thấy xấu hổ thay,
nhưng cũng không thể lý giải và biện bạch được, chỉ biết im lặng và chuyển sang
chuyện khác.
Lại cũng có không ít người Nhật tưởng rằng
người Việt sang Nhật chẳng chịu làm ăn gì mà chỉ trộm cắp tiền của người Nhật rồi
trốn về nước. Với trải nghiệm của tôi, tôi cho rằng nhiều người Nhật đang không
hiểu là người Việt đang góp phần mang đến cho nước Nhật lực lượng lao động quan
trọng và không sớm có khả năng thay thế trong ngắn hạn, dù đương nhiên không thể
phủ nhận cộng đồng người Việt tại Nhật vẫn đang có nhiều vấn đề này khác.
Hãy thử tưởng tượng cuộc sống của một
người lao động Nhật bình thường qua ví dụ sau của một người bạn tôi quen.
Mỗi sáng khi anh Hideaki Fuji ra khỏi
nhà, anh thường rẽ qua cửa hàng tiện lợi mua vội hộp cơm. Sau đó anh đến thẳng công
ty làm việc. Hết giờ về nhà. Mỗi tháng
vài lần anh lại đi nhậu với bạn bè.
Những lúc vội vàng, anh quăng quần áo ra
tiệm giặt là rồi quay lại lấy sau. Khi ốm anh ra hiệu thuốc mua vài loại thuốc uống
bừa. Bố mẹ anh đang ở viện dưỡng lão đã có người chăm sóc, nên hàng tháng anh đến thăm họ đôi lần.
Thỉnh thoảng anh đặt hàng qua mạng, hàng
được chuyển đến nhà anh rất đúng giờ. Lúc có tiền, anh di du lịch đảo Hokkaido
hoặc xuống các tỉnh vùng Kansai phía Nam thăm bạn. Sau đó anh lại trở về nhà và
tiếp tục chuẩn bị cho tuần làm việc mới. Anh thích mua hàng ở cửa hàng tiện lợi
phục vụ 24/24h mỗi ngày và nhu cầu của
anh luôn luôn được đáp ứng.
Anh Hideaki Fuji có thể công nhận một điều, và đó chính là sự thật khi anh
vào mua hàng ở cửa hàng tiện lợi, người bán hàng cho anh chính là người Việt
Nam, người làm cơm hộp cho anh cũng chính là người Việt Nam. Những người phục vụ
anh tại quán nhậu, đầu bếp nấu ăn cho anh cũng là người Việt Nam. Người nhận giặt
quần áo của anh, làm công việc giặt là rồi trả quần áo cho anh cũng là người Việt
Nam.
Người bán thuốc cho anh tại cửa hàng thuốc
cũng chính là người Việt Nam. Người chăm sóc cho bố, mẹ anh tại viện dưỡng lão cũng chính là người
Việt Nam. Khi anh mua hàng qua mạng, để đảm bảo cho hoạt động vận chuyển hàng
luôn thông suốt, người dán tem, phân loại hàng và vận chuyển hàng cho anh cũng
vẫn là người Việt Nam.
Khi anh ở khách sạn, nhân viên người Việt
đã phải làm việc suốt đêm để hàng trăm căn phòng luôn được sạch sẽ khi giao vào
tay khách. Và chiếc khăn tắm anh đang dùng cũng được giặt bởi chính tay người
lao động Việt Nam. Hoa quả, Cây rau anh ăn cũng đã được chăm bón và thu hoạch bởi
người lao động Việt Nam.
Túm lại, người Việt đang đóng góp phần cực
kỳ quan trọng để bảo đảm cho hệ thống dịch vụ của Nhật Bản luôn được thông xuốt
và hoàn hảo. Người Nhật được hưởng chất lượng dịch vụ tốt nhưng chỉ phải trả
chi phí thấp. Người Việt Nam đang làm những công việc mà người Nhật Bản dù thất
nghiệp cũng chê và không thèm làm...!
Nói cách khác rằng quan hệ Nhật – Việt ở
đây là một mối quan hệ hai bên cùng có lợi, một bên thì có người làm còn bên
kia được trả lương xứng đáng, không ai là người thiệt thòi cả.
Với mỗi giờ làm việc cho công việc “tay
chân” và dịch vụ như trên, một người lao
động được trả lương trung bình từ 180 nghìn - 220 nghìn đồng/h, hoặc có thể lên
đến > 300 nghìn đồng/h với ca đêm.
Mức lương này tuy cao nhưng cũng chỉ phù
hợp với người Việt, chứ không hề cao so với cuộc sống ở Nhật Bản. Phần đông người
Nhậ Bản sẽ từ chối làm những công việc kiểu này, đặc biệt như dọn dẹp, vận chuyển
hàng hóa, bán hàng ca đêm, thay vào đó là những người Việt Nam hay những người
nước khác. Người lao động nước ngoài ở Nhật Bản còn đảm đương rất nhiều công việc
vô cùng nguy hiểm khác nhưng chúng tôi sẽ đề cập đến sau.
Chắc hẳn sẽ có không ít người lập luận rằng
nếu không có người Việt thì sẽ ngay lập tức lao động Việt được thay thế bởi lao
động nước khác. Điều đó có thể đúng ở
phương diện nào đó mà thôi, nhưng hãy cùng nhìn lại xem người Nhật Bản nghĩ gì
và cách làm việc của chính người Nhật Bản?
Phần lớn những người lao động Việt làm
những công việc dịch vụ như đề cập ở phần trên của bài viết đến nước Nhậ Bản
qua con đường du học, sau đó họ học cao hơn, như cao đẳng hay đại học.
Và khi họ tiếp tục học tập, họ cần tiền
nên vẫn tiếp tục làm những công việc dịch vụ nói trên. Trung bình mỗi một học
sinh Việt Nam sang Nhật sẽ làm từ 3-5 năm những công việc trên cho cả quá trình
học ở trường tiếng đến khi học xong đại học và sau đó kiếm được việc làm chính
thức cho các doanh nghiệp.
Sau hàng loạt những biến cố mà người Việt
gây ra ở Nhật, tôi có cuộc trao đổi với đại diện một số trường tiếng ở Nhật Bản.
Và nhận được câu trả lời khá bất ngờ.
Anh Akihiro Takahashi người đã từng làm việc ở trường tiếng Nhật ở Tokyo nhiều
năm cho biết, chắc chắn một điều rằng đối với bất kỳ cộng đồng người nước ngoài
nào tại Nhật Bản, sẽ có những vấn đề đặc thù khác nhau, không vấn đề này thì sẽ
có vấn đề khác, sẽ chẳng bao giờ có một cộng đồng nào mà cả 1.000 người đều giống
nhau và không gây ra rắc rối gì.
Anh Takahashi khẳng định sinh viên Việt
Nam vẫn là đối tượng được ưu tiên nhất để tuyển sinh đến Nhật Bản làm việc
trong ít nhất 3 năm tới.
Về phương diện Quốc gia, ngay trong khu
vực Đông Nam Á, Việt Nam là quốc gia rất được Nhật Bản ưu ái và quan tâm. Bỏ hẳn
qua yếu tố trên, anh Takahashi cho biết thêm người Nhật Bản đã tiếp nhận du học
sinh và lao động Việt Nam từ rất lâu rồi, ít nhất cũng khoảng 4 thập kỷ qua. Và
chừng ấy thời gian cũng đủ để hai bên hiểu nhau và thiết lập mạng lưới quan hệ liên quan giữa
hai nước.
Trong những năm trở lại đây khi mà quan hệ ngoại giao 2 nước Nhật – Việt trở
nên khăng khít thì người Nhật càng muốn tuyển thêm người Việt Nam sang làm việc.
Còn với anh Toshi Hajime, đại diện tuyển
sinh của một trường đại học tại Tokyo, anh cũng đã từng nói với hiệu trưởng là
anh muốn chuyển thị trường tuyển sinh sang nhiều nước Đông Nam Á khác, nhưng hiệu
trưởng lại khẳng định rằng trong Đông Nam Á, trước tiên hãy cứ làm tốt với thị
trường Việt Nam đi đã. Campuchia với Lào được đánh giá là không có tiềm năng, ngay
cả với Myanmar vốn được coi như “mỏ vàng”’’ trong khu vực cũng không nhận được
sự ủng hộ của ngài hiệu trưởng.
Đơn giản, anh Toshi Hajime lý giải rằng,
khi đã làm việc với người Việt nam lâu năm, người Nhật Bản đã thiết lập nên hệ
thống các quan hệ liên quan Việt nam và cực kỳ hiểu ý nhau.
Ví dụ như trước khi vào Việt Nam, đại diện
các trường đã có những cuộc đối thoại với doanh nghiệp tại Việt Nam để hiểu thêm
về người Việt Nam, họ cũng đã có các quan hệ với nhiều chính quyền địa phương và với các công ty
tạo nguồn nhân lực.
Anh Hajime khẳng định một điều rằng để
thiết lập được hệ thống các quan hệ, trang bị kỹ năng tương đương thì chắc chắn
phải mất rất nhiều thời gian, công sức đào tạo, và cũng không lấy gì đảm bảo rằng
nhân lực tại thị trường mới sẽ hơn được Việt Nam.
Như vậy có thể coi đây như là tin vui cho người Việt Nam rằng ít nhất Việt
Nam vẫn luôn là thị trường lao động được người Nhật Bản quan tâm và thu hút
trong 3 đến 5 năm tới. Chỉ hy vọng rằng, người Việt sẽ không tiếp tục gây ra
các việc xấu trên đất Nhật Bản khiến họ buộc phải thay đổi chiến lược thu hút
người lao động nước khác sang nước họ nữa.
Nhận xét
Đăng nhận xét